pewnego razu stwierdziłem że fajnie byłoby kalibrować i smarować pociski do mojego mortiego tak w jednym przebiegu. Stwierdzenie zaowocowało zakupem praski Lymana.
Przejdę teraz do opisu owego rozwiązania.
Powyższe zdjęcie przedstawia praskę. Składa się ona z korpusu wykonanego jako odlew. Korpus zawiera zasobnik na smar. W tym miejscu chciałbym rozwiać wszelkie wątpliwości dotyczące możliwości używania smarów które przygotowujemy sami. Nie ma żadnych problemów aby przygotować i używać smary oparte na mieszance wosku pszczelego oraz planty lub podobne.
Praska ma możliwośc zamocowania grzałki która podgrzewa korpus a tym samym i smar. Zakupiłem w komplecie grzałkę ... ale użyłem jej tylko raz. W przypadku smarów opartych na wosku i plancie nie ma konieczności podgrzewania. Nawet w przypadku proporcji 1:1 praska podaje smar do tulei bez problemów. Przynajmniej egzemplarz który jest w moim posiadaniu.
Oryginalne smary mają postać sztyftu który ładujemy w zasobnik. Dlatego też jeżeli patrzymy na sztyft widać iż posiada on otwór przez całą swoją długość, właśnie na ową śrubę. Nic nie stoi na przeszkodzie aby przygotować sobie formę do odlewania sztyftów z naszej ulubionej mieszanki. Można załadować smar w postaci pokruszonej. Kwestia własnych preferencji i upodobań. Jako człowiek leniwy z natury przygotowałem sobie taką formę. Znacznie upraszcza to proces ładowania smaru do zasobnika. Zasada podawania smaru jest prosta jak konstrukcja cepa. W zasobniku znajduje się tłok poruszający się na śrubie. Końcówka sruby wystaje z góry i na nią właśnie założony jest klucz. Kręcąc kluczem powodujemy iż tłok podaje smar do tuleji kalibrującej. Tuleja kalibrująca posiada nawiercone otwory przez który smar dostaje się na pierścienie pocisku oraz trzpień który który pełni rolę zaworka. Poniżej widać akcesoria które są niezbędne do prawidłowego działania praski.
Od lewej widać tak zwany top punch. Jest to nic innego jak końcówka zatoczona w ten sposób aby pasowała do czubka pocisku który mamy zamiar kalibrować bez jego deformacji. Pocisk jest naciskany przez trzpień praski w którym zamocowany jest ów 'top punch' i wciskany do tulei kalibrującej. Tuleja widoczna jest w środku. Nazywa się to 'Sizing die'. Posiada oring uszczelniajacy aby nie dochodziło do wycieków smarowidła do pcisków. Tuleję wkładamy do korpusu i mocujemy nakrętką z góry. Tuleja wewnątrz jest szlifowna brak jakichkolwiek pozostałości po obróbce mechanicznej. Przynajmniej takich zauważalnych gołym okiem.
W tym miejscu mała uwaga. Jeżeli zbyt mocno dokręcimy kluczem dojdzie do wycieku smaru. Cała filozofia smarowania pocisków sprowadza się do umiejętnego operowania kluczem.
Przejdę teraz do kalibrowania pocisków. Praska przed kalibracją MUSI zostać stabilnie przytwierdzona do podłoża. Zdjęcia tego co prawda nie oddają :D Są jedynie poglądowe.Korpus praski posiada specjalne miejsca które ułatwiają przymocowanie do podłoża.
Powyżej widać zamocowany 'top punch' oraz wkręconą tuleję. Mamy również włożony pocisk. W tym przypadku jest to dosyć popularny w naszym gronie pocisk z kokili Lyman .457 Naciskamy dźwignię powodując tym samym wciskanie pocisku do tulei kalibrującej. Delikatnie kręcimy kluczem co powoduje wtłaczanie smaru do tulei oraz wypałnianie rowków smarnych w pocisku. W tym miejscu kolejna uwaga. W prasce zastosowano klucz z grzechotką. Należy go wymienić na klasyczny umożliwiający delikatne podanie smaru oraz cofnięcie tłoka. W przeciwnym wypadku nadmiar smaru ujdzie górą lub dołem tulei kalibrującej. Tutaj po prostu należy uzbroić się w cierpliwość. Troszkę czasu i można dojść do wprawy.
Praska umożliwia wyregulowanie głębokości na jaką pocisk będzie wciskany w tuleję.
Na zdjęciu jest widoczny wysunięty trzpień z tulei wspierający się na kontrze. Regulacja
sprowadza się do ustawieniu wysokości i przykręceniu kontrnakrętki. Myślę że zdjęcie dosyć wyraźnie to pokazuje.
Mamy już wciśnięty pocisk w tuleję. Czyli kaliber ma już taki jaki sobie życzymy
W związku z tym podnosimy do góry dzwignię co powoduje iż boczne płaskowniki widoczne na zdjęciu naciskają na trzpień który to z kolei popycha trzpień tulei i finalnie wypycha pocisk do góry. Poniższe zdjęcie pokazuje już nasmarowany i skalibrowany pocisk.
Teraz czas na własne uwagi. Nic w naszym świecie nie jest doskonałe. Także i ta praska.
Pierwszą sprawą jest to że trzeba wymienić klucz do podawania smaru. Modyfikacja niewielka. Moim zdaniem ( i nie tylko moim ) konieczna. Wtedy dopiero będziemy mieli możliwość precyzyjnego podawania smaru.
Rowki widoczne w pocisku na zdjęciu zostały nasmarowane w sposób który nie budzi moich zastrzeżeń przy drugiej próbie. Czyli kalibrujemy pocisk kręcimy kluczykiem ... smar jest podawany, podnosimy dzwignię i okazuje się iż nie wszytkie rowki zostały wypełnione w sposób jakiego byśmy sobie życzyli. Wiec naciskamy ponownie dzwignię i delikatnie podajemy smar. Problem ten dotyczy szczególnie pocisków z drobnymi rowkami.
W przypadku pocisków z szerokimi rowkami smarnymi problem ten nie występuje.
Poważniejszą wadą może być fakt iż maksymalny kaliber pocisku jaki można przepuścić przez dostępną tuleję to coś koło .512 ( nie jestem pewien jeżeli ktoś ma dokładniejsze dane poproszę o sprostowanie). Jeżeli ktoś posiada na przykład karabiny w kalibrze i .45 i .54 zmusza go to do posiadania dwóch rozwiązań.
Jeżeli pojawią sie pytania postaram się na nie odpowiedzieć.
Pozdrowienia,
Marek
